وعده به وعده – قسمت بیست و نهم

مترجم: دکتر فرید ذاکر | مدیر و طراح برنامه سیبیتا

 

ورود در این عصر وفور نعمت خطر کمی از جانب گرسنگی ما را تهدید می‌کند. اما خطر پرخوری بیخ گوش ماست. (سارا جوزفا هیل . نویسنده قرن نوزدهم) وقتی به زمان غذای امروز نزدیک می‌شوید چه خطری تهدیدتان می‌کند؟ می‌توانید پیش‌بینی کنید کدام غذاها، عادت‌ها یا روشهای خوردن می‌توانند شما را از مسیر آگاهانه خوردن خارج کنند؟ امتیاز آگاهی و حضور در هنگام نزدیک شدن به زمان غذا این است که شما را برای آنچه در پیش رو دارید مهیا می‌سازد. مثلا آیا موقع رانندگی روبرویتان را نگاه نمی‌کنید که مبادا ماشین‌های دیگر ناگهان مقابلتان نپیچند؟ به همین ترتیب ورود آگاهانه به فضای صرف غذا همین مصونیت را در مقابل حوادث غذایی به شما می‌دهد. خوشبختانه در درون شما یک بیمه‌نامه برای این منظور تعبیه شده است یعنی آگاهی و حضور. غذاهایی را که انتظار دارید در محل صرف غذا ببینید تجسم کنید. این کار را وقتی برای خرید ارزاق می‌روید هم انجام دهید. با شناخت وسوسه‌هایی که با آنها مواجه خواهید شد دیگر مجبور نیستید به شکل خودکار به هوسها و تمایلاتی که از درونتان نشات می‌گیرد واکنش نشان دهید. در عوض می‌توانید با آگاهی و حضور آنها را بنگرید.   □ مهارت آگاهی و حضور را به کار گیرید تا به هنگام نزدیک شدن به زمان غذا، از قبل در ذهن خود تدارک ببینید و به این ترتیب خود را تقویت کنید.

 

انتخاب کاش من و زخمهای معده‌ام می‌توانستیم به یک توافق دوطرفه در مورد رژیم غذاییمان دست پیدا کنیم. (ایروین س کاب . مولف) آیا شما دچار نوعی بیماری هستید که با تغذیه و رژیمتان ارتباط دارد؟ زخمهای معده، سوزش سر معده، کلسترول بالا و سوهاضمه نشانه این هستند که رژیم غذایی، سبک غذا خوردن احساسی و سبک زندگی شما ممکن است نیازمند تغییر باشد. من مردی را می‌شناسم که مشکلات جسمی مرتبط با غذا داشت. پزشکش به او یک برنامه جدید غذایی و ورزشی داد. اما این مرد به جای انجام توصیه‌های پزشک راه دیگری در پیش گرفت: رفتن سراغ یک دکتر دیگر. متاسفانه این شیوه ناآگاهانه منجر به بهبودی او نشد. همچنان که سن شما بالاتر می‌رود ممکن است به یک برنامه غذایی آگاهانه‌تر برای شادابی و سلامتیتان نیاز داشته باشید. در انجام این این تغییرات می‌توانید نیمه خالی لیوان یا نیمه پر لیوان را ببینید. به جای تمرکز بر آنچه از دست می‌دهید آنچه به دست می‌آورید را ببینید، که می‌تواند غذاهای تازه، سبک زندگی پرتحرک‌تر و یک روند زندگی باکیفیت‌تر باشد.   □ در این باره تامل کنید که رژیم غذایی شما چگونه در هماهنگی با جسمتان و نیازهای مرتبط با سلامتیتان قرار می‌گیرد. امروز یک تغییر کوچک در برنامه غذاییتان بدهید که برایتان سودمند باشد.

 

تدارک دستور آشپزی فقط یک مضمون است که آشپز باهوش می‌تواند آن را هر بار با تغییراتی اجرا کند. (مادام بنویت . مولف کانادایی کتاب‌های آشپزی) آیا شما برای صرفه‌جویی در وقت، یک غذای واحد را بارها و بارها درست می‌کنید؟ درست است که وقتی دقیقا می‌دانید چه غذاهایی را دوست دارید، خرید و آشپزی آسان است و دیگر لازم نیست فکر و انرژی زیادی صرف کنید؛ اما خوردن مکرر یک غذا ممکن است آن تنوع غذایی را که بدنتان نیاز دارد تامین نکند. در حقیقت این وضع ممکن است شما را از نظر ذهنی در زندان عادات غذاییتان محبوس کند. یک راه حل ساده، تنوع دادن به محتویات بشقاب غذای معمولتان است. از آنجایی که شما قطعا غذاهای باب طبع خود را دارید، اضافه کردن یک غذای جنبی یا یک چاشنی جدید، حتی به غذایی که دستورش را از تلویزیون یاد گرفته‌اید، می‌تواند سبب شود طعمها و مواد مغذی جدید را کشف کنید. به همه اشکال و گوناگونی‌های موجود مثلا در مورد سالاد توجه کنید. شما می‌توانید سالاد همیشگی خودتان را تبدیل کنید مثلا به سالاد سزار، سالاد سرآشپز، سالاد کاب، سالاد لوبیا، سالاد گوجه فرنگی، سالاد ماهی تن، سالاد تخم مرغ و غیره.   □ در هنگام تدارک غذا خلاق باشید و به غذای همیشگیتان تنوع بدهید.

 

آداب حالا دیگر از باران خیس نمی‌شویم، چرا که هر یک از ما برای دیگری سرپناه است. حالا دیگر از سرما نمی‌لرزیم، چرا که هر یک از ما برای دیگری گرماست. حالا دیگر از تنهایی رنج نمی‌بریم، چرا که هر یک از ما برای دیگری همدم است. (دعای عروسی آپاچی‌ها) آیا برایتان پیش آمده هنگام صرف غذا در درونتان نیاز به حمایت و همراهی احساس کنید؟ هر وقت از کارهای روزمره خسته شدید، هر وقت از دست و پنجه نرم کردن با موضوع غذا و رژیم خسته شدید، این دعا را بخوانید. به یاد داشته باشید لازم نیست حتما بار همه مسائل مرتبط با غذا را به تنهایی به دوش بکشید. این دعا در زمان غذا کمکتان می‌کند در دایره نزدیکانی که شما را فرا گرفته‌اند آرام بگیرید. وقتی این دعا را می‌خوانید با پذیرش نیازتان به سرپناه، گرما، غذا و همدم که در میان همه موجودات مشترک است، به دیگران نزدیک می‌شوید. بگذارید این دعا شما را به سمت شفا سوق دهد و به دیگرانی که می‌خواهند به شما کمک کنند، کمک کند. من شخصا کارشناسان تغذیه و روانشناسان روشن و آگاهی را می‌شناسم که در موضوعات مرتبط با غذا تبحر دارند. من آنها را به چشم فرشتگانی بر روی زمین می‌بینم. بر ترستان غلبه کنید و در جستجوی آنها برآیید.   □ برای خلاصی از تلاطم‌های درونیتان، پذیرای همراهی، گرما، شفا و پناه از جانب دیگران باشید.

 

تناول البته گاه بدون توجه هم حس انسانی تحیر و تقدس بروز می‌کند، اما برای این که این شعله همیشه فروزان باشد باید مورد توجه قرار گیرد. (هوستون اسمیت . مذاهب دنیا) شما در زمان غذا خوردنتان چند بار به شعله آگاهیتان توجه می‌کنید؟ این موضوع یکی از بزرگترین دغدغه‌ها در زمان خوردن است. برگشتن به وضعیت ناآگاهی، آنجا که هوسهای حواس و احساسات اختیاردار هستند به سادگی اتفاق می‌افتد. زمان غذا می‌تواند زمانی برای گریز از واقعیت باشد یا زمانی برای حضور در لحظه حال. غذای امروز می‌تواند فرصتی باشد برای هشیاری و بیداری به جای خوابگردی در زندگی. برای مراقبت از شعله آگاهی دو چیز لازم است: شوق و تلاش. امیدوارم تمرین‌ها و مراقبه‌های این مجموعه برای شما الهامبخش باشد و شوق شما را برانگیزد. اما برای حفظ این شور و شوق به تلاش مستمر نیاز دارید تا هر روز در مسیر درست باقی بمانید. در مقابل تلاش شما پنج مانع بزرگ هست که می‌تواند منجر به ناآگاهانه خوردن شود. این موانع عبارتند از هوسها و تمایلات غذایی، احساسات ناسالم و تمرکز بر جنبه‌های منفی، خواب‌آلودگی و خستگی، نگرانی و بیقراری، و شک و تردید. وقتی این موانع ظاهر می‌شوند آگاه باشید.   □ الآن فقط مراقب و مترصد پنج مانع تلاشتان باشید. وقتی سر راهتان قرار گرفتند خیلی ساده آنها را اسم ببرید، مثلا هوس، هوس یا خستگی، خستگی و به همین ترتیب.

 

ارتباط من اغلب فکر می‌کنم مهمترین جنبه زندگی داشتن موضوعی برای صحبت موقع شام است. (جری هال . مدل) آیا برایتان مهم است که موضوعی برای صحبت موقع شام داشته باشید؟ می‌توانید یک قدم هم از این فراتر بروید. یک دعای کهن مسیحی هست به اسم lectio divina یا قرائت مذهبی که هنگام غذا به شما چه تنها باشید و چه در جمع، حسی از حضور معنویت می‌بخشد. منشا lectio divina به رهبانان مسیحی در قرن دوم و سوم میلادی در صحرای مصر برمی‌گردد. این دعا در عصر حاضر در حال کشف دوباره است. ایده اصلی این است که بخش کوتاهی از کتاب مقدس، یک شعر یا هر متن پرمعنای دیگر را بارها و بارها بخوانید تا زمانی که حضور عالم معنا برایتان متجلی شود. اگر مفهوم یک کلمه یا عبارت برایتان آشکار شد تمرکزتان را بر آن معطوف کنید و آن جمله را بارها و بارها بخوانید. کلمات را به نرمی بر زبان جاری سازید و به کلمات که به سوی شما برمی‌گردند چنان گوش کنید که گویی از درون شما برآمده‌اند. این تجربه نوعی دریافت است تا برداشت. بگذارید هر آنچه تجربه می‌کنید مثلا دلتنگی، عشق، دلسردی، خشم یا وقار، تجربه شما از معنویت در این لحظه باشد. (قرائت معمولا بین بیست و پنج تا چهل دقیقه طول می‌کشد.)   □ قصد کنید معنویت را در هنگام غذا تجربه کنید، سپس قرائتتان را شروع کنید.

 

عزیمت دوست داشتم غذایی پیدا کنم که فورا باعث سوزش معده من شود، نه در ساعت سه صبح. (جان بری‌مور) آیا انتخاب‌های غذایی فعلی شما سبب عوارض و مشکلاتی برایتان می‌شود؟ آیا لذت موقت غذا ارزش ناراحتی‌های بعدی یا مشکلات سلامتی در درازمدت را دارد؟ در این مورد لازم است از روی آگاهی عمل کنید و با خود صادق باشید. مثلا اگر سابقه خانوادگی‌اش را داشته باشید، برنامه غذاییتان ممکن است شما را در معرض دیابت یا امراض وخیم دیگر قرار دهد. از سوی دیگر، این مشکلات سلامتی را می‌توان در بعضی موارد با برنامه غذایی مناسب مدیریت کرد. وقتی می‌دانید غذایی خورده‌اید که سلامتی شما را به مخاطره می‌اندازد، بعدش چه احساسی دارید؟ آیا در باره‌اش نگران می‌شوید، نادیده‌اش می‌گیرید یا توجیهش می‌کنید؟ آگاهی و حضور به معنای پذیرفتن مسئولیت احساس‌های جسمی و ذهنیتان بعد از غذاست. بعد از غذا به بدنتان گوش بسپارید، خواهید دید که بدنتان حقیقت را در باره غذا خوردنتان به شما خواهد گفت.   □ در مورد عوارض ناشی از غذا خوردن‌های پرمخاطره با خود صادق باشید.