گرسنگی مادر هرج و مرج است. (هربرت هوور) گرسنگی میتواند به سرعت احساسات شما را در جهت منفی سوق دهد. احساس عصبی بودن، آشفتگی، سردرد و حتی حملات خشم در این وضعیت کم نیست. عوامل زیادی ممکن است شدت گرسنگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. حذف وعدههای غذایی و نداشتن خواب کافی در طی شب، دو موضوعیست که باید از آن اجتناب کرد. بهعلاوه مصرف قند زیاد، کافئین و الکل ممکن است منجر به نوسان احساسات و اشتهای متغیر شود. وقتی گرسنگی باعث میشود احساساتتان از کنترل خارج شود، بعضی کارها هست که میتوانید انجام دهید. اول یک نفس آگاهانه بکشید و توجه کنید که گرسنگی چه احساسی در شما ایجاد میکند. سپس در اولین فرصت چیزی بخورید(البته نه غذای بیخاصیت). خوب است بعضی غذاهای دلخواه خود را برای این مواقع در دسترس داشته باشید. مثل میانوعدههای سالم، ساندویچهای کوچک یا نوشیدنیهای مغذی. شما میتوانید اینها را در ماشین خود، کیف خود، دفتر کار خود یا یخچال منزلتان داشته باشید.
□ به احساسات همراه با گرسنگیتان آگاهانه توجه کنید.
انتخاب
کیفیت، مقدار، شیوه تهیه، طرز مصرف، مکان، زمان و غیره، همگی نقش مهمی در اثر غذا بر ما دارند. (دکتر ویناد ورما . آیورودا برای زندگی) البته انتخاب غذای مورد علاقهتان مهم است، ولی موضوع کیفیت هم مطرح است. مثلا همه غذاها ممکن است به آن تازگی که فکر میکنید نباشند. سیبها و میوههای دیگر ممکن است ماهها انبار شوند. پس از کجا میشود فهمید غذایی که میخورید واقعا تازه و طبیعی است؟ بهترین کار این است که از فروشگاهها و مراکزی خرید کنید که مواد غذایی را به طور تازه و مستقیم از باغات و مزارع عرضه میکنند. در ضمن میتوانید به تاریخ انقضای مواد غذایی که بر روی بسته درج شده توجه کنید تا غذاهای تازهتر را بیابید. و چه بهتر که اگر میتوانید میوه و سبزی دلخواهتان را شخصا بکارید. حتی اگر در آپارتمان زندگی میکنید میتوانید یک گلدان کنار پنجرهتان بگذارید و در آن فلفل تازه پرورش دهید.
□ امروز نسبت به کیفیت غذایتان هشیار باشید.
تدارک
اگر درباره شیوه تهیه یک غذا مطمئن نیستید قبل از خوردن آن دقت کنید. حتی وقتی یک غذای سالم یا کامل میخورید به انرژی و حال و هوای مکانتان دقت کنید. (رابی نیلتون باندر . مفهوم عرفانی غذا) آیا هیچوقت غذا بیمارتان کرده؟ غذایی که آلوده باشد، به خوبی منجمد نشده باشد یا به اندازه کافی نپخته باشد میتواند سبب بیماری شود. نکتهای که البته هست این که نباید بیش از حد در این خصوص دچار بدبینی یا ترس شد. بیشتر موسسات غذایی دقت زیادی در پاکیزگی محصولات خود میکنند. مثلا همسر خود من یک وقتی نمایندگی فروش سوشی داشت. من آن موقع این امکان را یافتم که طرز آماده کردن سوشی را یاد بگیرم و مجوز کار با مواد غذایی را بگیرم. مقررات بهداشتی در این زمینه خیلی سختگیرانه بود و البته درستش هم همین است. مثلا ما برای جلوگیری از انتقال آلودگی بین مواد غذایی مختلف باید از دو وسیله تخت جداگانه برای تهیه سوشی و سبزیجات استفاده میکردیم. به هر حال چه خواستید در رستوران غذا بخورید و چه در منزل، به بهداشت غذا توجه کنید، همینطور به اجزای طبیعی غذا و دقت و مراقبتی که در مورد آن به کار رفته است.
□ نسبت به حال و هوای مکانی که در آن میخورید و پاکیزگی آنچه میخورید هشیار باشید.
آداب
آن که میخورد و میآشامد ولی شکر خدا را نمیگزارد، دزد است. (ضربالمثل کلیمی) آیا هیچوقت برای دیگران غذا درست کردهاید؟ آیا هیچوقت کسی را به ناهار مهمان کردهاید؟ در این صورت حتما قدردانی دیگران را از مهربانی و گشادهدستیتان تجربه کردهاید. خواندن یک دعای تشکرآمیز به هنگام غذا همین حکم را دارد. فرهنگ کلیمی سرشار از چنین دعاهایی است. دعاهایی هست برای طعام و دعاهایی برای شراب. هدف این دعاها تقدیس غذا و سپاسگزاری به آستان خداوند است. وقتی هنگام غذا دعا میخوانید وارد یک فضای مقدس میشوید. از این جایگاه مقدس میتوانید لطف و خیرخواهیتان را به دیگران تعمیم دهید. با هر لقمهای که میخورید میتوانید مهر و محیت خود را به سمت کسانی که میشناسید بفرستید. میتوانید برای کسانی دعا کنید که در گوشه و کنار دنیا غذای کافی برای خوردن ندارند. میتوانید عهد کنید که به گرسنگان یاری برسانید. بگذارید دامنه خیرخواهی و شکرگزاریتان گسترش یابد.
□ دامنه دعاهای زمان غذای خود را بسط دهید تا دیگران را نیز در بر گیرد.
تناول
وقتی تیم ما میبرد میخورم. وقتی میبازد میخورم. همینطور وقتی بازی به خاطر باران لغو میشود میخورم. (تامی لاسوردا . بازیکن برجسته بیسبال) آیا شما هم مثل بعضیها فردی هستید که مدام دهانش میجنبد و همیشه دنبال فرصتی برای خوردن هستید؟ برای بعضیها همیشه زمان خوردن است. اولین قدم برای تغییر این عادت یا هر عادت غذایی تثبیت شده دیگر، آگاهتر شدن نسبت به آن است. مشکل مهم خردهخواری این است که ممکن است فراموش کنید چند بار و چه مقدار خوردهاید. وقتی خرد خرد غذا میخورید ممکن است به نظرتان نیاید که روی هم مقدار زیادی خوردهاید! مساله دیگر این است که هله هوله و تنقلات معمولا از نظر کالری سرشار ولی از نظر ارزش غذایی فقیرند. صرفنظر از این که آنچه میخورید ثبت میکنید یا نه، خوب است نسبت به این که چه زمانهایی میخورید و چرا میخورید دقت کنید. آیا هنگام خستگی، تنهایی، شادی، عصبانیت، آشفتگی، بیتوجهی یا تماشای تلویزیون عادت به خردهخواری دارید؟ دفعه بعد که شروع به خردهخواری میکنید به خود اجازه درک احساسات همراه آن را بدهید. سپس چیزی را جایگزین آن کنید مثل قطعهای میوه یا یک لیوان آب. خوردن آگاهانه این جایگزین را تا سه دقیقه طول دهید.
□ نسبت به خردهخواریتان و حجم غذایی که در طول روز میخورید آگاه باشید.
ارتباط
در بخشیدن است که بخشوده میشویم. (سن فرانسیس آسیزی . یک دعای ساده) غذا خوردن شما با دیگران چه شکلی دارد؟ آیا صدای منتقد غذایی درون شما بیش از اندازه بلند است؟ آیا اگر کسی مقدار زیادی(یا کمی) دسر بردارد شما چهره در هم میکشید؟ آیا اگر کسی از غذایی که شما ناسالم میدانید بخورد، یا غذایی که از خوردنش از نظر سلامت محیط زیست اشتباه است، یا از نظر اجتماعی نادرست است، شما در موضع قضاوت قرار میگیرید؟ یا شاید نگران قضاوت دیگران در باره نحوه غذا خوردنتان هستید؟ شما میتوانید صدای این منتقد درونی را خاموش کنید به همان شکلی که حضرت عیسی این کار را کرد، وقتی اعلام کرد که همدلی و بخشش مهمتر از پایبندی به قواعد اجتماعی غذا خوردن مرسوم در آن روزگار است. عیسی دریافت که انتقاد از شیوه غذا خوردن دیگران سبب قضاوت و فخرفروشی بین کسانی که با هم غذا میخورند میشود. حقیقت این است که هیچ روش کامل و ایدهآلی برای غذا خوردن وجود ندارد. به علاوه هیچ کس دقیقا به آن شکلی که شما فکر میکنید بهترین است غذا نخواهد خورد حتی اگر مطمئن باشید خوردن به آن شیوه باعث سلامتی وی خواهد شد. با همین منطق اگر خود شما هم دچار اشتباهی شدید، نباید خودتان را مورد قضاوت و سرزنش قرار دهید. هرگاه اشتباهی پیش آمد ببخشید… هم خودتان را و هم دیگران را.
□ به قضاوتهایتان توجه کنید و نسبت به آنها هشیار باشید.
عزیمت
یک وجود کامل بدون رفتن میرسد، بدون نگاه کردن میبیند و بدون دست به کار شدن به انجام میرساند. (لائو تسه . فیلسوف آئین تائو) با چه میزان از سهولت و سرعت میتوانید احساسات خود در خصوص غذا را رها کنید؟ آیا شما ماهی بد پخته شده وعده قبلی، سرویس ضعیف رستوران و عرضه نامناسب غذا را بعد از تمام شدن غذا همچنان با خود حمل میکنید؟ این کار یعنی نگه داشتن احساسات منفی و بروز سوهاضمه احساسی(که منجر به سوهاضمه جسمی میشود). خوشبختانه میتوانید ناراحتیهای زمان غذا را با تمرین شکیبایی آگاهانه پشت سر بگذارید. شکیبایی آگاهانه چیست؟ به این معناست که با فراز و فرود زمان غذا با آرامش و طمانینه یکسانی برخورد کنید. حالتی از آرامش و وسعت ذهن است که به رویدادهای وعده قبلی نمیچسبد و در گذشته متوقف نمیماند. بنشینید یا بایستید و شروع کنید به آهستگی نفسهای آرام به داخل شکم خود بکشید. چند بار این کار را تکرار کنید و بعد خود را بکاوید تا محل فشار و تنش را در خود بیابید. وقتی نقطه استرس را تشخیص دادید یک نفس عمیق بکشید و تصور کنید که هوا محل تنش را با یک سکون و آرامش شفابخش پر میکند. وقتی نفس خود را بیرون میدهید تصور کنید که تنش و خاطرات منفی زمان غذا با نفستان شما را ترک میکنند.
□ آگاه باشید که بعد از غذا در چه حسی باقی میمانید. از هر نفس استفاده کنید تا احساسات منفی غذای قبلی را از خود دور کنید.