وقتی گلی میشکفد، زنبورها سرزده از راه میرسند.
(راماکریشنا . فرزانه هندو قرن نوزدهم) اگر در خود احساس گرسنگی نمیکنید اما با این حال به خوردن میپردازید توجه به مثال طبیعت میتواند کمک کننده باشد. یک گل میشکفد وقتی که باید بشکفد. ابر میبارد بدون توجه به این که خوشایند کسی هست یا نیست. هر گل و هر گیاهی ضرباهنگ و ریتم درونی خود را دارد.
انسانها هم ریتم طبیعی خود را دارند. بگذارید ریتم درونیتان شما را هدایت کند و به شکل طبیعی کمک کند دریابید چه زمانی گرسنه هستید؛ نه گرسنه احساسی، گرسنه جسمی.
تعداد وعدههای غذا که هر روز خورده میشود از فرهنگی به فرهنگ دیگر متغیر است. در فرهنگ ما صرف سه وعده غذا در روز در ساعتهای مقرر مرسوم است. اما کدام شیوه برای شما بهتر است؟ گرسنگی شما کی میشکفد؟
در اینجا خوب است تاکید شود از صبحانه صرفنظر نکنید. یک وعده غذای سالم در ابتدای روز این سیگنال را به مغزتان مخابره میکند که فعالیت روزانهتان را شروع کردهاید. در واقع کمتر خوردن ممکن است کاهش وزن را دشوارتر کند چون بدنتان سوخت و سازش را پایین میآورد تا انرژی ذخیره کند.
□
سعی کنید زمانهای گرسنگیتان را تشخیص دهید.
آیا میتوانید وعدههای غذاییتان را در این زمانها تنظیم کنید؟
انتخاب
وقتی انتخابی میکنم از خودم دو سوال میپرسم. پیامدهای انتخابی که میکنم چیست؟ و آیا این انتخاب باعث خرسندی و شادی برای من و دیگرانی که متاثر از انتخاب من هستند خواهد شد؟
(دیپاک چوپرا . هفت قانون معنوی موفقیت) وقتی کلمه اکوسیستم را میشنوید چه چیزی برایتان تداعی میشود؟ در واقع اکوسیستمهای مختلف و متنوعی در دنیا هست. مثلا بدن شما یک اکوسیستم کامل و شگفتانگیز است. ریههای شما به سان باد و نسیم و جریان خون شما به سان رودها و نهرهاست. چه غذایی برای نگه داشتن اکوسیستم شخصی شما در وضعیت تعادل و هماهنگی مناسبتر است؟
در نظر داشته باشید انتخابهایی که برای اکوسیستم شخصیتان میکنید بر اکوسیستم کل عالم اثرگذار است. مثلا با خود فکر کنید پرورش دام یا عمل آوردن غلات و دانههای دستکاری شده ژنتیکی چه اثری برسیارهمان دارد؟ من نمیگویم گوشت نخورید اما خوب است نسبت به انتخابهای غذاییتان آگاهتر باشید؛ به خاطر خودتان، بچههایتان و همه مخلوقات.
□
انتخابهای غذاییتان چه اثری بر سیاره زمین
و نیز سلامتی خود شما دارند؟
تدارک
مشکل واقعیت معمول این است که غالبا ملالآور است.
برای همین ما مدتها قبل تصمیم گرفتیم به قصد رسیدن به یک جای بهتر ترکش کنیم.
(چارلز تارت . آگاهانه زیستن) آیا هنگام آماده کردن غذا یا کار آشپزخانه معمولا حواستان پرت میشود؟ آیا فکرتان به سفرهای تخیلی دور و دراز میرود؟
در حقیقت این واقعیت معمول نیست که ملالآور است. مائیم که توجه لازم را به آن نمیکنیم تا دریابیم در واقع چقدر زنده و باشکوه است. یک عبارت قدیمی ذن هست که میگوید “چوب را قطعه قطعه کن، آب را حمل کن”، که ما را به سمت کار و عمل سوق میدهد. کار همیشه مقابل روی ماست.
مثلا در هنگام قطعه قطعه کردن یک کاهو میتوانیم نیروی توجهمان را به کار بگیریم تا در لحظه حضور داشته باشیم. میتوانیم وزن چاقو و تردی کاهو را حس کنیم، همچنان که در ضمن به کل کار تدارک غذا توجه میکنیم و نتایج کارمان رادنبال میکنیم. هر وقت هم که به مرحله بعدی کارمان قدم میگذاریم، قصد، دقت و عمل خود را به کار میبندیم تا با هشیاری وارد هر لحظه جدید بشویم.
□
در طی تدارک غذا آگاه و هشیار بمانید.
آداب
هر قدر کلمات مقدس را بخوانی، هر قدر سخن بگویی،
چه فایده به حالت خواهد داشت اگر به کارشان نبندی.
(بودا) شما با توجه به معنای دعایی که هنگام غذا میخوانید قداست و معنویت را به خانه خود میآورید. هدف اصلی این است که معنای واقعی این کلمات را تحقق بخشیم، به آنها جامه عمل بپوشانیم و در عالم واقع متجلی کنیم.
فرض کنید دعای زمان غذای شما دربرگیرنده سپاسگزاری شما به خاطر غذایی باشد که در بشقابتان است. حالا میتوانید با دعوت کردن از همسایه تنهایتان به خانه خود برای شام، دایره این سپاسگزاری را گستردهتر سازید. شاید بتوانید در رساندن غذا به نیازمندان کمک کنید. روشهای زیادی برای شرکت در امور خیریه هست که به شما این امکان را میدهد سخاوت و سپاسگزاری خود را نشان دهید. فقط یک نکته گفتنیست، حتی یک اقدام کوچک، نقطه بزرگی برای شروع است.
□
چگونه میتوانم نعمتهایی را که دارم در اختیار دیگران بگذارم؟
تناول
زندگی فقط میتواند از دل زندگی پدید آید؛
و سلامتی فقط از توازن و هماهنگی بین عملکردهای مختلف ما حاصل میشود
نه از مصرف قرصها و معجونهای شیمیایی.
(آن ماری کالبین . غذا و شفا) بدن ما ماشین نیست هرچند گاهی اوقات به آن به چشم ماشین نگاه میکنیم. من بیشتر دوست دارم آن را یک محمل معنوی بدانم که اجزای تفکیکناپذیر سهگانه یعنی جسم و روح و روان ما را در بر میگیرد. کشیدن سررشته هر کدام بقیه را هم به حرکت درمیآورد. اگر غذایی بخوریم که برایمان سودمند نباشد عملکرد روح و روان ما هم مختل میشود.
آموزگاران معنوی میدانند که غذا به سان تنفس، تمرینها و تکالیف، نماز و دعا و روزهداری میتواند در جهت نیل به رشد معنوی به کار رود.
به همین سبب، تهیه فهرستی از غذاهای ایدهآل برای جسم و روح و روانمان مفید است.
□
امروز یک غذای ایدهآل جدید به برنامه غذاییتان اضافه کنید.
ارتباط
برادران باید به هم خدمت کنند.
پس هیچکس نباید از کار مطبخ شانه خالی کند
مگر این که ناخوش باشد یا گرفتار امور مهم صومعه باشد،
چرا که چنین خدمتی اجر فرد را میافزاید و مهر و دوستی را رواج میدهد.
(سن بندیکت . قانون سن بندیکت) من شخصا سعی میکنم در جمع کردن و شستن ظرفها در زمان غذا کمک کنم. حتی وقتی مهمان هستم هم پیشنهاد کمک میکنم. البته همیشه اینطور نبودم. وقتی محصل بودم شستن ظرفها را یک کار شاق میدانستم و از آن گریزان بودم. ولی حالا به خرد والدینی که مسئولیت کارهای خانه و آشپزخانه را به فرزندانشان واگذار میکنند پی بردهام.
به عنوان مثال، مفهوم مسئولیت یک رکن اساسی در مراسم چای است. کل مفهوم نهفته در مراسم چای ایجاد حس آگاهی مابین میزبان و میهمان است. از این رو مفهوم احترام ارزشمند تلقی میشود و به کار بسته میشود.
وقتی به دیگران احترام میگذاریم برایشان ارزش قائل میشویم و نقش و سهم خود را در این میان ایفا میکنیم. احترام و مسئولیت را به عنوان جزئی از فرهنگ خانواده خود درآورید و تغییراتی را که پدید میآید تجربه کنید.
□
مسئولیتهای خود را به عنوان طریقی
برای ابراز احترام و محبت به خانواده و اطرافیانتان در نظر بگیرید.
عزیمت
اگر آگاهانه زندگی کنیم دیگر فقیر نخواهیم بود،
چرا که تمرین زندگی در لحظه حال ما را غنی از شادی، آرامش، درک و عشق میکند.
(تیچ نات هان . قرار ملاقات ما با زندگی) یک شیوه مثبت برای تجربه آگاهی پس از زمان غذا قدم زدن است. بودا دو هزار و پانصد سال قبل این مطلب را توصیه کرده بود. بقراط طبیب یونانی نیز فعالیت بدنی در تمام طول زندگی را توصیه میکرد. وقتی به پیادهروی آگاهانه میپردازید این امکان را دارید که این امر را به یک عادت سالم بعد از غذا تبدیل کنید.
گرچه پیادهروی آگاهانه معمولا به آهستگی انجام میپذیرد ولی اگر با وضعیت جسمیتان سازگار است میتوانید تند و سریع هم راه بروید. اگر به پیادهروی تند میپردازید فقط کافیست به طور طبیعی نفس بکشید و بر روی جسم و حرکاتتان در حین راه رفتن تمرکز کنید. در لحظه حال حضور داشته باشید و هر لحظه نسبت به تعادل و تنفس خود آگاه باشید.
□
بعد از غذا با یک پیادهروی کوتاه به تجربه آگاهی و حضور ذهن بپردازید.