انتظار، حالتی از ذهن است و در اساس بدین معناست که شما آینده را میخواهید،
اکنون را نمیخواهید.
(اکهارت تول . قدرت اکنون) احساسات ظریفی که درباره وعده غذای بعدی خود دارید میتواند باعث نگرانی، انتظار، هیجان، ترس، راحتی و یا آرامش شود.
وقتی در انتظار وعده بعدی غذا هستید حالت ذهنیتان چگونه است؟ اگر مطمئن نیستید وقتی به سمت وعده بعدی غذا میروید یک لحظه تامل کنید. نفسی بکشید و هر مانع و محدودیتی که در نفس، جسم یا ذهنتان هست، حس کنید.
گاهی اوقات احساسات بسیار ظریفند؛ مثل بادی که به نرمی تغییر جهت میدهد. این نسیم درونی را حس کنید. میتوانید با این فکر در درون خود به قرار و سکون برسیدکه نیازی نیست هیچ احساس مربوط به غذا و خوردن غذا را از خود دور کنید. وقتی چیزی را از خود دور میکنید آیا معمولا با قدرت بیشتر برنمیگردد؟ اگر مثلا از خوردن ترس و واهمه دارید اجازه احساس این ترس و واهمه را به خود بدهید. با خودآگاهی از احساسات خود در زمان غذا به نوعی آرامش و تسلط بر خود میرسید. خیلی ساده بپذیرید که این حسی است که در این لحظه دارید. انجام این کار یعنی با وقار زندگی کردن و پذیرش خود به شکلی عمیق.
□
احساسات خود را بدون عقب راندن یا قضاوت کردن،
قبول کنید و بپذیرید.
انتخاب
وقتی بچه بودم منوی خانه ما شامل دو انتخاب بود: میخواهی بخور، نمیخواهی نخور!
(بادی هکت . کمدین آمریکایی) خیلی مواقع خاطره غذاهای دوران کودکی با شما میماند و به شکل ناخودآگاه بر انتخابهای غذاییتان تاثیر میگذارد. آیا غذاهای آن دوران را به یاد میآورید؟ غذاهایی که دوست داشتید و غذاهایی که دوست نداشتید؟ این خاطرات ممکن است باعث گرایش شما به بعضی غذاها و دوریتان از بعضی غذاها شود. برای همین مهم است که به تغییر انتخابهای غذایی در طول زمان فکر کنیم.
به عنوان مثال یک لحظه به غذاهایی که در دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و بالاخره بزرگسالی خوردهاید و میخورید فکر کنید. خواه یادداشت روزانه غذایی دارید و خواه نه، توجه به تغییرات غذاییتان در این چهار مرحله میتواند مفید باشد. کدام غذاها فرق کرده؟ کدام غذاها همان است؟ الگوی کلی غذا خوردنتان را در نظر بگیرید. با دقت یک کارآگاه به سرنخها توجه کنید؛ بدون سرزنش، بدون سرافکندگی.
□
یک فهرست غذایی برای خود درست کنید
و در نظر داشته باشید که همیشه آزادی تغییر عادات غذاییتان را دارید.
تدارک
قصد آمیخته با عدم دلبستگی، به تمرکز بر حیات و هوشیاری از لحظه حال میانجامد.
(دیپاک چوپرا . هفت قانون معنوی موفقیت) هر وقت برای پختن غذا آماده میشوید، حتی اگر گذاشتن یک غذای ساده در فر یا مایکروفر باشد، ابتدا قصد این کار در شما شکل میگیرد. کمی فکر کنید، آیا واقعا قبل از هر کاری قصد انجام آن کار را نمیکنید؟ میتوانید تصور کنید که بدون قصد خوردن بنشینید و غذا بخورید؟ چنین غذا خوردنی قطعا پوچ و بیمحتوا خواهد بود. اما اگر در زمان گرسنگی قصد خوردن یک غذای مغذی و رضایتبخش کنید، آن وقت با تمام وجود به خوردن مشغول میشوید و طعم غذا را کاملا احساس میکنید. همین موضوع در مورد تدارک مقدمات غذا صدق میکند.
قصد و نیت شما در حین تدارک غذا میتواند تاثیر زیادی در میزان هشیاری شما به هنگام غذا داشته باشد. این یعنی که شما به چیزی که قصد انجامش را دارید توجه میکنید، همین حالا، در لحظه حال. یعنی درباره قراری که چند دقیقه قبل داشتید فکر نمیکنید یا در باره لیست خرید فردایتان.
فراموش نکنید قصد خود برای تهیه غذا را به خود یادآوری کنید چه غذا برای خودتان باشد، چه برای دیگران.
□
برای تهیه غذا ابتدا قصد کنید،
آنگاه ببینید که این امر چگونه روند تدارک غذا را تغییر میدهد.
آداب
میوه سکوت دعاست،
میوه دعا ایمان است،
میوه ایمان عشق است،
و میوه عشق سکوت.
(مادر ترزا) دعا خواندن قبل، هنگام یا بعد از غذا میتواند غذا خوردن را از یک امر عادی و مادی به امری مقدس تبدیل کند. خوب است درباره گذشته خود بیندیشید و خاطرات خود از آداب زمان غذا را به یاد آورید. آیا وقتی بچه بودید خانوادهتان آداب خاصی برای زمان غذا داشتند؟ این آداب چه شکلی بود؟ از آن مهمتر شما چه احساسی دربارهاش داشتید؟ آیا این آداب از سر اجبار بود یا سرشار از عشق و پذیرش؟ و اگر چنین آداب و تشریفاتی نداشتید، الآن دربارهاش چه فکر میکنید؟
هر تجربهای که در این باره داشته باشید، این که الآن آداب زمان غذا را به چه شکل به کار ببرید، در اختیار خودتان است. شما آزادید آداب زمان غذا خوردنتان را به شکل دلخواهتان تغییر دهید تا مناسب نیازها و احساساتتان شود. چه تنها زندگی کنید، چه با همسرتان باشید و چه عضوی از یک خانواده بزرگ، آداب معنوی به هنگام خوردن غذا میتواند به هر غذای معمولی، عمق و غنا و همدلی بیفزاید. این موضوع بیانگر ماهیت رازآمیز غذا نیز هست؛ این اعجاز حیرتانگیز نهفته در غذا که شما را تغذیه میکند و اجازه میدهد به رویاها و اهدافتان در زندگی برسید.
□
فکر کنید اگر قرار بود آداب ویژهای اختصاصا برای زمان غذای شما طراحی شود،
دوست داشتید دربرگیرنده چه احساس یا معنایی باشد.
تناول
چای نیست مگر این:
ابتدا آب را گرم میکنید،
سپس چای را دم میکنید.
و بعد آن را به درستی مینوشید،
این است همه آنچه باید بدانید.
(سن ریکیو . استاد طریقت چای قرن شانزدهم) آیا تا به حال در یک مراسم چای شرکت کردهاید؟ من یک بار این فرصت را پیدا کردم که یک مراسم چای تمامعیار ژاپنی را تجربه کنم که شامل چای غلیظ، چای رقیق و یک وعده غذای کامل بود. طبق سنت، مراسم چای با تشریفات تمام اجرا میشود؛ با آئینهای خاص برای جابجا کردن ظروف و پاک کردن فنجانهای چای و از این قبیل. من خیلی نگران بودم که نکند باعث سرافکندگی خودم یا میزبانم شوم، اما ترس من بیمورد بود.
لازمه خوردن چای این است که از حرکتهای حتی جزئی جسمتان و نیز از هرچه در برابرتان است آگاه باشید و البته این امر در خصوص هر غذایی صدق میکند. آگاهی راز کوچکی است که به واسطه آن میتوانید به یگانگی لحظه به لحظه با همه چیز برسید، مخصوصا غذا. وقتی چیزی میخورید خیلی ساده فقط توجه کنید. آگاهی دریچه توجه محض را باز میکند تا فقط تماشا کند. با توجه محض، یک موز، زرد، خمیده و شیرین نیست. فقط هست. توجه محض و آگاهی را به کار بندید تا غذا را به شکلی تازه و نو تجربه کنید.
□
با توجه محض، غذا خوردنتان را زیر نظر بگیرید.
ارتباط
آشپزخانه چکیده همه عالم است.
(بتی فاسل . جنگهای آشپزخانهای من) سفر دور و دراز غذا مدتها قبل از آن که به شکل بهداشتی، فرآوری شده، آماده و بستهبندی شده در قفسه مغازهها پدیدار شود، آغاز میشود. همه غذاها در ابتدا شکل زنده دارند. در حال شنا در رودها و دریاها، در حال چرا در مراتع، در حال رسیدن بر روی درختها و در حال رشد و رویش در مزارع/
خیلی مواقع ما به غذا به چشم یک محصول کارخانهای مینگریم در حالی که در حقیقت منشا آن مثل همه ما از زمین است.
وقتی خوب دربارهاش فکر کنید میبینید که رنگین بودن سفرههای ما به جامعه پرجمعیتی وابسته است که مسئولیت آوردن غذا بر روی سفرهها را به عهده دارند. پای افرادی در میان است که محصولات غذایی را به دست ما میرسانند. تلاش عظیم و مداومی در جریان است که در نهایت میتوانیم به آسانی این نعمات را از مغازهها تهیه کنیم.
□
به افرادی بیندیشید که تهیه غذایتان را امکانپذیر میسازند
و قدردان آنها و نیز زمین باشید که زندگی را تداوم میبخشند.
عزیمت
وقتی درد و رنج تنهایی به سراغتان میآید با آن رودررو شوید،
بدون کوچکترین اندیشه گریز، در آن بنگرید.
(کریشنا مورتی . درباره این چیزها بیندیشید) برای بعضیها حذف یک وعده غذا به معنای دور شدن از یک عامل امنیت، آرامش و راحتی است. آیا برایتان پیش آمده که با نخوردن یک وعده غذا احساس خلا و ولع احساسی به شما دست دهد؟
من دورانی در زندگیام را به یاد میآورم، مدت کوتاهی بعد از فارغالتحصیلی از دانشگاه که تمام یک تابستان، هر روز، برای غلبه بر درد تنهایی، غذای آرامبخش دلخواهم یعنی پودینگ برنج میخوردم. متاسفانه به محض این که خوردنم تمام میشد، باز با فکرها و دردهایم تنها میماندم.
ممکن است شما یک برنامه غذایی سفت و سخت در پیش بگیرید تا از این طریق احساسات ناخوشایندی که درباره جسم یا روح خود دارید را بپوشانید و پنهان کنید. اما پنهان کردن این احساسات آنها را از بین نمیبرد؛ فقط منجر به این میشود که در مخفیگاهشان در کمین بنشینند و دیر یا زود هجوم بیاورند و باعث شوند کنترل رژیمتان را از دست بدهید. بهتر است به احساساتتان اجازه بروز دهید و با آنها دوست شوید. این راه مهار ولعهای غذایی در طولانی مدت است.
□
وقتی غذایتان را به پایان میبرید،
به احساساتتان توجه کنید.