ضافه وزن و چاقی معضلی است که کم کم دارد دامن خیلی ها را می گیرد. اول از همه، ترازو واقعیت را نشان می دهد. لباس هایتان دیگر برایتان مناسب نیست و هنگام راه رفتن، نفس کم می آورید و این علائم بیان می کند چاق شده اید….
متخصصان تغذیه و رژیم درمانی همواره بهترین و مناسب ترین راه برای کاهش وزن و لاغر شدن را رژیم غذایی مناسب و تحرک بدنی می دانند. این دستورالعمل نه تنها سلامت شما را تضمین می کند بلکه سبب کاهش وزن شما خواهد شد. اما همان طور که می دانید این روزها، بازار قرص های لاغری داغ تر از قبل است و تبلیغات گسترده ای در این زمینه انجام می شود، همچنین این داروها با نام داروی لاغری گیاهی در عطاری ها به فروش می رسند و طرفداران زیادی دارند. این در حالی است که مصرف آنها عوارض خطرناکی به دنبال دارد. دکتر امیرحسین جمشیدی، رییس اداره داروهای گیاهی و مکمل وزارت بهداشت، به سوالات ما در این زمینه پاسخ می دهد.
▪ آقای دکتر! بسیاری از افراد برای لاغر شدن، داروهای گیاهی ای که در عطاری ها عرضه می شود استفاده می کنند. آیا این داروها برای کاهش وزن مناسب هستند؟
داروهای لاغری چه به صورت گیاهی باشند یا از مواد شیمیایی تشکیل شده باشند، باید حتما دارای مجوز وزارت بهداشت باشند. علاوه بر آن حتی داروهای گیاهی که دارای مجوز و تاییدیه وزارت بهداشت هستند، نباید در عطاری ها عرضه شوند. به اعتقاد ما، عطاری محل عرضه قابل قبول و اطمینان برای داروهای دارای مجوز هم نیست.
▪ برخی از عطاری ها، چند نوع گیاه را با هم مخلوط می کنند و به مشتریان خود به عنوان داروی لاغری می فروشند. آیا این داروهای گیاهی هم منع مصرف دارند؟
به نکته بسیار خوبی اشاره کردید. بسیاری از افراد به دلیل عوارضی که داروهای شیمیایی دارد تمایلی به آن نشان نمی دهند. عموما داروهای گیاهی طرفداران بیشتری نسبت به داروهای شیمیایی دارد. از سوی دیگر تبلیغات گسترده ای روی این داروها انجام می شود و شخص مصرف کننده تصور می کند چون داروی گیاهی مصرف می کند، هیچ عارضه ای ندارد و حتی اگر به وزن دلخواه خود نرسد، تنها چند داروی گیاهی بی ضرر مصرف کرده، در صورتی که بسیار گزارش شده این داروها عوارض جبران ناپذیری برای فرد به همراه دارند.
▪ به عوارض داروهای گیاهی لاغری اشاره کردید. چند نمونه از این عوارض را نام ببرید؟
داروهای لاغری که فاقد مجوز وزارت بهداشت هستند یا به صورت دست ساز ساخته شده اند و به صورت غیرقانونی وارد کشور شده اند، معمولا در داروخانه به فروش نمی رسند و در مراکز غیرمجاز مانند آرایشگاه ها، باشگاه های ورزشی و عطاری ها عرضه می شوند. بنابراین هیچ گاه تصور نکنید این مواد بی ضرر هستند. قرص های لاغری فاقد مجوز از موادی تشکیل شده اند که یکی از عوارض آنها لاغری است. مشکل های قلبی ـ عروقی، عوارض گوارشی، فشارخون و احتمال سنکوپ در مصرف کنندگان این داروهای لاغری بسیار دیده شده است.
▪ اخیرا گزارش شده داروهایی با نام داروی لاغری گیاهی به بازار آمده، اما حاوی مواد روان گردان است. چگونه می توان این داروها را تشخیص داد؟
این داروهای به اصطلاح گیاهی که تبلیغات زیادی در ماهواره برای آنها صورت می گیرد، قابل تشخیص نیستند و نمی توان از روی بسته بندی یا شکل آنها متوجه این موضوع شد که این داروها از مواد روان گردان تشکیل شده اند. هموطنان باید توجه کنند، اگر دارویی مجوز وزارت بهداشت را ندارد، یا اثربخش نیست یا از مواد خطرناکی تشکیل شده که عوارض خطرناکی را برای مصرف کنندگان به بار می آورد. پس تنها راه تشخیص این داروی لاغری، مجوز وزارت بهداشت است.
▪ این داروها از چه موادی تشکیل شده اند؟ در مورد عوارض آنها توضیح دهید؟
بر اساس تحقیقات معاونت غذا و دارو طبق گزارش های رسیده، این داروها از مواد شبه آمفتامین و شبه اکس تشکیل شده اند که همان طور که بیان شد یکی از عوارض آنها لاغری است. این مواد به شدت اعتیاد آورند و سبب می شوند عضلات بدن تحلیل برود و فرد تصور می کند لاغر شده اما به دنبال مصرف مداوم این داروهای بسیار خطرناک، اعتیاد، ناراحتی های قلبی ـ عروقی، شوک، فشارخون و بسیاری عوارض روانی به سراغ فرد خواهد آمد. به عنوان نمونه، اخیرا گزارش شده چند نفر به دلیل مصرف قرص های لاغری به اصطلاح گیاهی روانه آی سی یو شده اند.
▪ آیا این افراد از داروهای لاغری گیاهی استفاده کرده بودند؟
بله. این افراد از داروهای لاغری ای استفاده کرده بودند که چینی هستند و نام گیاهی روی آن حک شده بوده است. این داروها به صورت غیرقانونی وارد کشور می شوند و در مراکزی غیر از داروخانه به فروش می رسند.
▪ با این اوصاف، چه داروهایی را می توان از عطاری ها تهیه کرد؟
عطاری ها مجاز به فروش هیچ نوع دارو، قرص و کپسول لاغری نیستند. در کتب طب سنتی خواص گیاهان مختلف بیان شده اما هیچ کتابی نیست که در مورد نقش ماده خطرناک و اعتیادآور آمفتامین در لاغری مطلبی را عنوان کرده باشد بنابراین هیچ نوع دارویی که حتی مجوز وزارت بهداشت را هم دارا باشد نباید در عطاری ها عرضه شود. عطاری ها مراکزی هستند که فقط می توانند برخی گیاهان خشک را به صورت باز و فله ای و در شرایط بهداشتی عرضه کنند. اما فروش مواد دارویی دارای مجوز یا فاقد مجوز وزارت بهداشت در عطاری ها مجاز نیست.
▪ به عنوان آخرین سوال، مردم هنگام خرید داروهای گیاهی لاغری چه مواردی را باید در نظر داشته باشند؟
مهم ترین مساله این است که هموطنان به ویژه بانوان محترم در نظر داشته باشند، اگر می خواهند داروی لاغری استفاده کنند، حتما پیش پزشک متخصص بروند و اگر پزشک دارویی برایشان تجویز کرد، حتی اگر مشابه آن در عطاری ها عرضه می شود و حتی اگر توسط اطرافیان تان هم تبلیغ شود، به هیچ وجه مورد تایید نیست و نباید از آن استفاده کرد. علاوه بر این، داروهای لاغری وارداتی که فاقد مجوز وزارت بهداشت است حاوی مواد خطرناک تر مانند آمفتامین هستند که عوارضی را در پی دارد که جبران پذیر نخواهد بود. از سوی دیگر حتی گیاهانی را که تصور می کنید بی ضرر هستند بدون مشورت پزشک مصرف نکنید و نکته آخر اینکه هر فرآورده گیاهی با هر خواصی اگر برای لاغری مناسب باشد و عوارض نداشته باشد، مجوز وزارت بهداشت را دریافت خواهد کرد. در غیر این صورت این داروها خطرناک هستند.
مهدیه آقازمانی
منبع: روزنامه سلامت